Langs de Geul staan veel bomen in allerlei soorten. Op een vroege voorjaarsdag in het jaar 2012 viel mij een bijzonder exemplaar op: ter hoogte van kasteel Schaloen, tussen Oud-Valkenburg en Valkenburg, groeide een boom niet recht omhoog, maar schuin over de beek. Het bleek een linde te zijn en omdat ik een voorkeur heb voor het schilderen van bomen, besloot ik deze op doek vast te leggen.

De boom boeide me en daarom keerde ik regelmatig terug om hem in ieder geval in elk seizoen  een keer te kunnen schilderen. In januari 2015 ging ik er opnieuw naartoe, maar toen ik de plek aan de beek had gevonden, bleek de boom te zijn omgezaagd. Half in het water lag hij te wachten om te worden weggehaald.

na het omzagen

is de vertrouwde boom

ineens veel groter

Ik maakte foto’s van het slachtoffer en besloot de gemeente Valkenburg om uitleg te vragen. Per ommegaande kwam het antwoord: Helaas hebben wij de genoemde boom moeten vellen om verdere schade aan het pad te voorkomen. Het geheel uitbreken van de stobbe zou tot gevolg hebben dat het pad voor 2/3 weggeslagen zou worden.

Ik legde me erbij neer. Als laatste schilderde ik de gesneuvelde boom en dichtte er dit bij:

Dwars over de beek

ligt hij, geveld en stervend,
de stoere linde
In stilte betreur ik hem,
bezing voorbije liefde

 *

Nee, ik ben hier niet geboren of opgegroeid, mijn wieg stond elders, maar de smalle strook langs het riviertje de Geul, tussen Oud-Valkenburg en Valkenburg is mij lief. Het is er mooi en rustig, met slechts wandelaars en fietsers en in het parkje achter Kasteel Oost is het zelfs stil. Daar trof ik enkele jaren later een ‘voorbije’ boom, een boomstronk, woest en vergeten.

*

Aan de rand van Valkenburg aan de Geul ligt Kasteel Oost. Een echt kasteel is het niet, het is meer een riant gelegen landhuis, in een bocht van de Geul. Er omheen liggen een formele tuin en een landschapstuin en samen kun je het wel een parkje noemen. Ik wandel er regelmatig, want het is vrij toegankelijk. Zo ontdekte ik in 2019, in het ‘wildere’ deel van het park, het restant van wat oorspronkelijk een imposante boom moet zijn geweest, ruim drie meter hoog. Door het gebladerte viel het zonlicht op de stronk, wat een schitterend resultaat opleverde. Ik maakte foto’s en vervolgens een groot schilderij van een detail van de stomp, als volgt:

Verschillende keren kwam ik er terug, op momenten dat het licht anders was of anders door het gebladerte viel. Het leverde nog een tweetal schilderijen op van hetzelfde formaat, waarmee het geheel een drieluik genoemd mag worden. In feite werden het drie geabstraheerde doeken, waarin met enige inspanning nog wel iets van de boomstructuur is terug te vinden.

*

Alle leven is eindig, niet alleen dat van bomen en niet altijd levert verval schoonheid op, al zijn er ook dan vaak dierbare, waardevolle momenten.

Hij is mijn vriend

Als ik binnenkom lacht hij

maar herkent mij niet

Soms is er herinnering

is hij even wie hij was

Anton de Joode

Volgende: 2: Joode, Anton de